Stichting Verantwoord Varen Binnenwater Alblas

Inschrijven nieuwsbrief

Kort nieuws

Jaarverslag activiteiten SVVBA 2023

Verslag activiteiten 2023 SVVBA

Datum: 22 december 2023

1 Inleiding
Medio 2021 is op initiatief van een aantal burgers van de gemeente Molenlanden de Stichting Verantwoord Varen Binnenwater Alblas (afgekort SVVBA) opgericht. De stichting is opgericht om de veiligheid van de pleziervaart in de binnenwateren rond de Alblas te bevorderen.

De Alblasserwaard is waterrijk met een omvangrijke waterrecreatie. Echter:

De kennis van regels en veiligheid van recreanten, blijven achter bij die van het wegverkeer.
Belangen van bewoners en recreanten kunnen verschillen en botsen in termen van overlast, natuurbehoud, duurzaamheid en dergelijke;
Partijen als gemeente, waterschap, (water-)politie, verhuurbedrijven, hengel- en watersportverenigingen, natuurverenigingen, inwoners en recreanten hebben allen hun eigen deelbelangen en –interesses, maar er ontbreekt een platform voor kennisuitwisseling en -ontwikkeling.
Overheidsinstanties en omwonenden geven aan dat de ontwikkelingen op De Alblas vergelijkbaar zijn met die op de Giessen of De Linge, maar er is weinig regionale uitwisseling van problemen en mogelijke oplossingen.

De activiteiten van de stichting hebben geleid tot een brede en positieve respons van sympathisanten, veel media-aandacht, en verschillende overleggen met verhuurbedrijven en overheidsinstanties. Het was opvallend dat vele burgers blij waren dat ze hun observaties en klachten konden delen.

Gemeenten en waterschap geven aan dat een samenhangend beleid voor de buitenruimte gebaseerd is op drie speerpunten:

Kennis van en voorlichting over regelgeving (‘hoe hoort het, welke regels zijn er’)
Gedragsbeïnvloeding (‘gedraag je volgens de regels’)
Handhaving (‘wie niet horen wilt, moet voelen’)

Op basis van aanvragen en projectplannen heeft de stichting financiële ondersteuning gehad via de Klankbordgroep Oud-Alblas, de gemeente Alblasserdam en stichting Elshout. Op basis daarvan heeft de stichting diverse activiteiten ontplooid en een website ontwikkeld, zie www.svvba.nl . De website heeft de onderdelen Home, Onze missie, Vaarregels en -gedrag, Sympathisanten, Melding doen, Nieuws, Downloads, Contact, Links. Via deze website worden de bovengestelde speerpunten nagestreefd.

Daarnaast zijn in 2021 en 2022 verschillende acties uitgevoerd, per speerpunt weergegeven:

Kennis en voorlichting: Vaarregels onder de aandacht brengen via de website, huis-aan-huis bladen in Bleskensgraaf, Oud-Alblas en Alblasserdam en het plaatsen van borden bij te-water-laat-plaatsen. Tevens hebben we bewerkstelligd dat het waterschap meer snelheidsborden heeft geplaatst.
Gedragsbeïnvloeding: Vaargedrag-bevorderende slogans op spandoeken langs het water plaatsen, regelmatige persberichten en publicaties in de lokale media
Handhaving: laagdrempeliger maken van het doen van meldingen over vaargedrag (foto’s en filmpjes) via de website van de stichting naar het waterschap, jaarlijkse rapporten aan het waterschap en de gemeenten en hen oproepen tot een actievere en frequentere handhaving en in betere afstemming tussen waterschap en gemeenten. Zo heeft het waterschap een nieuw (concept) handhavingsplan besproken met de stichting en gemeenten.

De stichting doet jaarlijks verslag van haar activiteiten en bevindingen, bundelt deze in een rapport over de veiligheidsknelpunten en bespreekt dit met het waterschap Rivierenland en gemeenten Alblasserdam en Molenlanden. Deze gaven aan dat het lastig is om op losse incidenten te reageren, maar dat samenvattingen en rapportages helpen voor een gericht beleid.

In dit verslag worden de bevindingen van 2023 weergegeven

2 Activiteiten en bevindingen 2023

2.1 Kennis en voorlichting

In 2023 is huis-aan-huis wederom een folder met de vaarregels verspreid in Alblasserdam (Klein-Alblas en in de huizen aan de waterkant in Polderstraat, Kerkstraat, Kortland, Vinckenpolderweg) en aan een groot deel van de waterkant van Oud Alblas (Westeinde en Dorpsstraat).

De SVVBA heeft de vaarregels in een geplastificeerd bord bij de Rivierenlanden te-waterlaat-plaats bij de Peilmolenbrug in Oud- Alblas op 25 augustus 2023 herplaatst. Helaas is ook deze paal weer binnen een week uit de grond getrokken en in het water gegooid.

Via de website kwam ook een vraag binnen over toegestane motoren voor het varen op de Alblas. Deze vraag is beantwoord.

Bij de botenverhuurbedrijven in de regio hebben we de verhuurdocumentatie omtrent vaarregels en vaarbereik bekeken en de toepassing van begrenzers vastgesteld.

Eind 2023 telt SVVBA 61 sympathisanten.

In 2023 werd door een buurtvereniging en een vaarrecreatie-ondernemer aan het naburige water van De Giessen contact opgenomen met de stichting SVVBA. De problematiek op de Giessen is vergelijkbaar en er bestaat belangstelling om te leren van onze ervaringen en samen te werken. Het bestuur van SVVBA staat daar positief tegenover. Het is een logische verbreding van de activiteiten binnen de gemeente Molenlanden. Dit kan ook nieuwe impulsen geven aan de huidige activiteiten. De organisatie en werkwijze van onze stichting is besproken. Wellicht wordt in 2024 opnieuw contact opgenomen. Voorlopig wordt het initiatief hiervoor aan de buurtvereniging overgelaten.

2.2 Gedragsbeïnvloeding

Door bestuursleden en sympathisanten zijn in het vaarseizoen 2023 wederom diverse spandoeken langs de waterkant geplaatst. Het lijkt erop dat van de spandoeken een positieve werking uitgaat.

Met het Waterschap is aan het begin van het vaarsseizoen een overleg over het concept-handhavingsplan met de gemeenten georganiseerd. Daarbij is contact gelegd met de gemeentelijke handhavers en gesproken over aanlegplaatsen en dergelijke.

Mede naar aanleiding van vragen van SVVBA heeft Waterschap Rivierenland publicaties in de media gedaan om onder de aandacht te brengen dat tijdens de verlichtingsweek (1^e week van september) er in Kinderdijk ontheffing geldt van het nachtvaartverbod mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan (binnen een uur na afloop van het evenement terugvaren en voldoen aan andere regelgeving waaronder het voeren van de wettelijk voorgeschreven verlichting).

SVVBA heeft bij de Provincie Zuid-Holland een schriftelijk verzoek ingediend om de vaarsnelheid in het Natura 2000 gebied (Vanaf Kinderdijk het hele Nieuwe Waterschap en het Overwaardkanaal van Kinderdijk tot aan de Zijdebrug) te verlagen van 9 km/uur tot 6 km/uur.

2.3 Handhaving

Handhaving door Waterschap
Voor zover aan SVVBA gemeld, heeft het Waterschap in 2023 tenminste 3 x gepatrouilleerd op de binnenwateren tot rond 20.00 uur. Er is voor zover bekend éénmaal een boete voor te hard varen uitgeschreven.

Klachten omtrent vaargedrag kunnen worden gedaan bij het Waterschap via telefoonnummer 0344 649090, of de (ook buiten kantooruren bereikbare) meldkamer 0653 93 82 74. Daarnaast verzamelt SVVBA zelf ook klachten omtrent onverantwoord varen via de website.

Meldprocedure vaarklachten

Concrete bevindingen 2023

Er is in 2023 tussen 27 februari en 15 september 2022 30 x gebruik gemaakt van de meld mogelijkheid via mail en whatsapp van onverantwoord varen op de binnenwateren De Alblas en Nieuwe Waterschap. Er zijn 30 meldingen, soms vergezeld van foto’s en films, doorgestuurd naar het meldpunt van de WSRL.

In totaal deden slechts 5 verschillende personen meldingen (vorig jaar 10). Hierdoor zijn er weinig of geen “dubbelingen” maar zou de frequentie met meer melders uiteraard veel groter zijn.

De meldingen verzameld door Ad van der Rhee zijn ingebracht in een Excel sheet. (Zie bijlage).

Het totaal aantal meldingen bedroeg 51, dit is aanzienlijk minder dan de 228 in 2022 en weer minder dan de 434 in 2021. Uiteraard wordt er vrijwel alleen gevaren bij mooi weer, zodat het zomerweer invloed heeft op het vaarseizoen. Ook worden slechts excessen ervaren als overlast en van die excessen kan slechts een klein deel worden vastgelegd op foto of video. Hieruit volgt dat het aantal werkelijke incidenten in bovenstaande periode vele malen groter zal zijn dan de het geregistreerde aantal meldingen.

Conclusies

Het is natuurlijk verheugend dat het aantal meldingen sinds de start van de SVVBA met meer dan 80% is afgenomen. Ook de mondeling gegeven meningen en reacties van veel aan het water wonende sympathisanten en bewoners bevestigen dat er veel verantwoorder wordt gevaren dan enkele jaren geleden.

Het zwaartepunt van onverantwoord varen blijft de omgeving van Klein-Alblas, Kortlandse brug en het Nieuwe Waterschap, waar ook veel met snel varende vaartuigen met een bezette surfplank erachter met daarop een jeugdig persoon wordt gezien. Ook is een enkele maal waterskiën geconstateerd.
Qua perioden is in het voorjaar de paasvakantie te noemen en uiteraard ook de periode van de schoolvakantie. Ook wordt er bij mooi zomerweer vrij vaak na zonsondergang gevaren. Qua meldingstijdstippen is de situatie in 2023 onveranderd: de overlast begint in de loop van de middag en duurt tot in de late uren van de avond/nacht.
Qua vaartuigen zijn het nog steeds de rubber boten met buitenboordmotor (“zodiaks”) die het merendeel van de meldingen uitmaken. De snelheden zijn in veel gevallen meer dan 20 km per uur. Deze vormen nog steeds een groot gevaar omdat die vrijwel zonder uitzondering bestuurd worden door minderjarigen en niet zelden door jongeren onder de 12 jaar. Bovendien ontbreekt vaak het overzicht naar voren omdat sommige zodiaks bestuurd door één persoon, zwaar naar achter kunnen overhellen.
De molenaars van Kinderdijk maken nog steeds melding van onverantwoord varen en beschadiging van oevers en eigendommen in het Natura 2000 gebied.
Jeugdigen worden regelmatig gespot met alcoholische dranken aan boord

3 Aanbevelingen en vooruitblik 2024

Indien daar in andere vaargebieden behoefte aan is, zal SVVBA graag haar kennis delen met anderen en waar nodig samenwerkingsverbanden aangaan (bijv. werkgebied, bestuur omvang en bestuurskracht van stichting verbreden)
SVVBA is nog steeds in afwachting van het publiceren van de vaarregels in het voorjaar op de publicatiemedia van de gemeenten Molenlanden en Alblasserdam waarvan de aanvraag sinds juni 2022 in behandeling is.
De SVVBA zal blijven aandringen om te komen tot een aanschaf van een vaarsnelheidsbord “U vaart xx km per uur”. Kosten ca 3300 Euro. De SVVBA zou dit kunnen gebruiken voor voorlichtings- en gedragsbeïnvloedingsacties en het verzamelen van statistisch nauwkeurige gegevens van vaarsnelheden. Handhavingsinstanties zouden dit bord kunnen gebruiken voor een manier om onopvallend snelheden te meten.
Er liggen naar schatting nu meer dan 600 vaartuigen (!) op De Graafstroom, De Alblas en het Nieuwe Waterschap. Voor de meldingen zou een foto data base van al deze vaartuigen met hun adres een welkome aanvulling zijn voor de handhaving via de meldingen. Ook een punt voor het voorjaarsoverleg met de instanties.
De SVVBA blijft pleiten voor een voortgaande actie van overheidswege om van alle afgemeerde of op de wal liggende zodiaks te eisen dat de eigenaren een registratienummer aanbrengen op deze vaartuigen. Hierdoor wordt het varen door minderjarigen beboetbaar.
SVVBA begrijpt niet goed dat de handhavers zich zo herkenbaar maken door het op het binnenwater ongebruikelijke dragen van de zwemvesten. Waarom de wet niet volgen, die zegt dat zwemvesten binnen handbereik moeten zijn? Ook zou het beter zijn op sommige plaatsen stil te liggen en te wachten tot er een vaartuig met te hoge snelheid langs komt.
Voor wat betreft de handhaving heeft het geen zin voor 14:00 uur aanwezig te zijn, maar wel dat de handhavers tot 23:00 aanwezig blijven.
Naar aanleiding van een krantenartikel omtrent patrouilles in de Biesbosch heeft SVVBA aan het Waterschap gevraagd of het niet efficiënter en effectiever zal zijn om te patrouilleren met drones.
SVVBA stelt voor om een snelheidsbeperking tot 6 km per uur (nu: 9 km/uur) in het Natura 2000 gebied (Vanaf Kinderdijk het hele Nieuwe Waterschap en het Overwaardkanaal van Kinderdijk tot aan de Zijdebrug) in te stellen.
De gemeente Alblasserdam heeft geadviseerd dat de SVVBA contact opneemt met buurtpreventies om te zien wat er samen kan worden gedaan.
Media 2022 is door het waterschap melding gemaakt van een nieuw te ontwikkelen handhavingsplan. De Stichting hoopt en verwacht dat begin 2024 dit nieuwe handhavingsplan wordt bekrachtigd door het bestuur van het Waterschap Rivierenland.

Deze aanbevelingen zullen worden meegenomen in het eerstkomende overleg met de overheidsinstanties.

Bijlage

Meldingen verzameld door Ad van der Rhee, niet doorgegeven aan WSRL

NZ =Noordzijde Oud-Alblas			K= Kortlandse brug Alblasserdam

datum	tijd	Plaats	Type Vaartuig	Kleur	snelheid geschat	Bijzonderheden
27-feb		NZ11	Zodiak		30
5-apr		K	Maxima 620 retro		35
9-jun		K	Sloep		25	met surfboard met persoon erop
10-jun	19:59	K	boot	blauw-wit	30	Vaart supper van plank
10-jun	20:06	K	boot	wit	20
15-jun		NZ38	Motorboot		25	6-YD439
17-jun		NZ38	Zodiak	wit	20	jongens
17-jun		NZ38	Zodiak	wit	20	jongens
17-jun		NZ38	Zodiak	zwart	20	jongens
19-jun		K	Sloep		25	sleept leeg surfboard
22-jun		NZ11	Sloep		15	na zonsondergang
24-jun		NZ38	Zodiak	wit	20	jongens, zelfde als 17-6
24-jun		NZ38	Zodiak	wit	20	jongens, zelfde als 17-6
24-jun		NZ38	Zodiak	zwart	20	jongens, zelfde als 17-6
8-jul		NZ38	Boot		9	125 pk BB!!!! Vaart wel netjes
8-jul		NZ38	Sloep	zwart	15
15-jul		K	Caprice boot		25	sleept leeg surfboard
14-aug		K	sloep		30	waterskiet verderop
21-aug		K	meerdere vaartuigen		<20
28-aug		NZ38	Huurboot Krom			Passagier urineert buitenboord
11-sep		K	Alu boot	metaal	20	zwarte ladder opzij
15-sep	16:12	NZ11	Zodiak	grijs	20	2 jongens

Onze spandoeken

Lang de Alblas worden de bestuurders van de boten met spandoeken aangespoord om verantwoord te varen.

DENK OM ONZE OEVERS!

HIER GELDT MAX. 6 KM PER UUR

6 KM PER UUR IS WANDELSNELHEID

U VAART VOOR UW PLEZIER, NIET OM DE SNELHEID

GEEF ONS DE RUST DIE HIER HOORT

SPAAR NESTEN VAN WATERVOGELS

SNELHEID WETEN? DOWNLOAD GRATIS APP SPEEDOMETER

VERANTWOORD VAREN = SAMEN GENIETEN

VOORKOM SCHADE, VAAR 6 KM PER UUR

VAREN IN HET DONKER IS VERBODEN

YOU NATUUR? MAX 6 KM PER UUR!

6 KM DE LIMIET ZODAT OOK DE WAL GENIET

LET OP ZWEMMERS

Varen en suppen (1)

De afgelopen weken is het voortreffelijk weer geweest om te varen en/of te verblijven op en rond het water. Blije gezichten op de bootjes en kinderen die in de vakantie in het water spelen. Het laat zien dat we echt in een mooie omgeving wonen, waar we trots en zuinig op moeten zijn.

Op De Alblas zien we steeds meer andere vormen van recreatie. Het kanoën en kajakken waren al bekend, maar het aantal mensen die bijvoorbeeld ‘suppen’ neemt snel toe.

Voor sommige mensen nog een relatief onbekende buitensport. Suppen staat voor Stand Up Paddle. Dit is een soort van “surfen” waar je op een (meestal opblaasbaar) surfboard staat en je je voortbeweegt met een paddle. Door het gebruik van de SUP paddle is er, in tegenstelling tot surfen, geen wind nodig om Stand Up Paddle surfen te kunnen beoefenen. Er kan gesupped worden op sloten, meren, grachten, havens en binnenwateren.

Een andere vorm die ook wint aan populariteit is het openwater zwemmen. Regelmatig zijn er in de zomer, maar ook in het najaar/voorjaar mensen die lange afstanden zwemmen in De Alblas. (Foto zwemmers)

Het mag duidelijk zijn dat dat in combinatie met snel varende gemotoriseerde boten zeer gevaarlijk kan zijn. Melissa Buijens zwemt ook vaak in open water (onder andere Kinderdijk) en heeft een zeer leuke, maar ook interessante website en zwemblog.

Zij raadt iedere zwemmer in open water aan om gebruik te maken van een zwemboei zoals onderstaande foto. De boei zorgt namelijk voor meer zichtbaarheid (en eventueel in combinatie met een felle badmuts).

zie ook: https://zwemblog.com/openwater/safeswimmer-zwemboei/

Ook het bestuur van de SVVBA geeft het advies om bij het zwemmen van afstanden een zwemboei te gebruiken. Dit om (bijna) ongelukken te voorkomen.

Varen en suppen (2)

Zie bijgaand foto behorend bij varen en suppen (1)

Controlevaart Handhaving 7 augustus 2022

Op zondag 7 augustus 2022 is er weer een controlevaart uitgevoerd door BOA’s van Waterschap Rivierenland op de Alblas, de Graafstroom en het Nieuwe Waterschap.

De uitkomst van de controlevaart is dat van 10 vaartuigen de bestuurders daarvan zijn aangesproken omdat die iets te hard gingen, 1 persoon is aangesproken omdat die veel te jong was om een motorboot te besturen en 1 persoon is aangesproken wegens varen zonder registratie.

De frequentie van de controlevaarten is afhankelijk van het aantal meldingen, die binnenkomen bij Waterschap Rivierenland.

Het is nu mogelijk om meldingen te doen via de website van de SVVBA, die automatisch worden doorgezet naar Waterschap Rivierenland zonder dat derden hiervan kennis kunnen nemen. De enige voorwaarde hierbij is, dat men zich eerst meldt als sympathisant van de stichting, waarbij de stichting over de toelating beslist om valse meldingen te voorkomen.

Het bestuur van de SVVBA heeft vanaf begin dit jaar via social media al meer dan 150 meldingen van onverantwoord varen ontvangen. Ongeveer de helft hiervan is zo duidelijk dat de ze over de periode 1 februari tot 1 augustus aan Waterschap Rivierenland zullen worden doorgezet. Het totaal aantal meldingen over het hele vaarseizoen 2022 zal de basis vormen voor een rapportage, te presenteren in het jaarlijks overleg medio oktober dat de SVVBA heeft met Waterschap Rivierenland samen met de gemeenten en politie in onze regio.